1940 yılında kurulan Sarıyer Spor Kulübü; uzun yıllar Türkiye liglerinde adından başarıyla söz ettirmekle beraber, İstanbul’un en bilinen takımlarındandır.
Renkleri lacivert-beyazdır. Lacivertin asaleti, beyazın ise temizliği simgelediği kabul edilmiştir. 1982-1994 ve 1996-1997 yılları arasında Türkiye 1. Ligi’nde oynamıştır. 1. Ligde oynadığı yıllar boyunca çok başarılı sonuçlar alan takım uzunca bir süre İstanbul’un 4. büyük takımı olarak gösterilmiş ancak 1990’lı yılların son bölümünde gerileme dönemine girmiştir.
Sarıyer Spor Kulübü, Türk futbolunda iz bırakan pek çok efsane isim yetiştirmiş ve kadrosunda barındırmıştır.
Tarihçe
Sarıyer Spor Kulübü’nün kuruluş çalışmaları üç önemli aşamadan geçerek gerçekleşmiştir. Bu üç aşama;
1- Sarıyer Gençler Cemiyeti 2- Sarıyer Gençler Mahfili 3- Sarıyer Gençlik Kulübü
Sarıyer Gençler Cemiyeti
Sarıyer Gençler Cemiyetinin kuruluş yılı büyük olasılıkla 1920’dir. Futbol ve voleybol oynanmış, at yarışları, yağlı güreşler yapılmış, tiyatro ekibi temsiller vermiştir. Cemiyetin futbol takımının forma rengi bordo-kavuniçidir. Sarıyer Gençler Cemiyeti ilk maçını Beykoz Zindeler takımı ile oynamış ve 2-2 berabere kalmıştır. Sarıyer Gençler Cemiyeti mensupları, imkânsızlıklar içinde çalışmalarını azimle sürdürmüşlerdir. Fakat başta maddi imkânsızlıklar ve bugün saptanamayan çeşitli nedenler yüzünden Sarıyer Gençler Cemiyeti’nin faaliyetleri 1927-1930 yıllları arasında önce yavaşlamış, sonra da tamamen durmuş ve Sarıyer Gençlik Cemiyeti dağılmıştır.
Sarıyer Gençler Mahfili
Sarıyer Gençler Mahfili 1932 yılında Sarıyer’deki Sarıbaba Dergahında kurulmuştur. (Burası uzun yıllar Nakşi Dergahı olarak kullanılmış, tekke ve dergahların kapatılmasıyla bina bir süre Ali Kethüda Camii’nin tabutluğu olarak kullanılmış, daha sonra CHP semt ocağı olmuş ve nihayetinde de yeni kurulan Sarıyer Gençlik Mahfili’ne devredilmiştir.) Sarıyer Gençler Mahfili’nde futbol, voleybol, güreş ve bisiklet sporları ile uğraşılmakta, müzik ve tiyatro çalışmaları yapılmaktaydı. Sarıyer Gençler Mahfili, devamı olduğu Sarıyer Gençler Cemiyeti’nin formasını aynen koruyarak maçlarına çıkıyordu. Sarıyer Gençler Mahfili, bilinen ilk maçını 18 Nisan 1932 tarihinde Çubuklu takımı ile oynamıştır. Bu maçta sağbek oynayan Muhterem Saygın’ın ayağı kırılınca maç yarıda bırakılmıştır. Sarıyer Gençlik Mahfili 1938 yılına kadar fevkalade faaliyet göstermiştir. 1938 yılında ise çalışmalar aksamış ve ağırlaşmıştır. 1938-1940 yılları arasında teşkilatlanma olmasa da Sarıyerli gençler Sarıyer Gençler Mahfili adı altında karşılaşmalara çıkmışlar e böylece çekirdek kadro korunmuştur.
Sarıyer Gençlik Kulübü
Sarıyer Gençlik Kulübü’nün kuruluşu oldukça emek istedi. Başta Kaymakam Hüsnü Uğural ile Cahit Durmaz, Reşat Pamir, o dönemin futbol oynayanlarından Selahattin Yarar, Müfit Güven, Fikret Canlı, Sabri Erimli, İsmail Erönde, İsmail Kızıltuğ, Ahmet Canel, Nazım Özbay, Mustafa Kocamaz, Numan Uzun, A. Melih Kınalılar, Celâl Demir, Zekeriye Toksavul ve diğerleri kuruluşun gerçekleşmesi için ne gerekiyorsa fazlasıyla yaptılar. Kulüp bir süre gayri federe olarak faaliyet gösterdi. Sarıyer gayri federe kulübü mensupları bir an önce federe olabilmek için dört elle işe sarıldılar. Tüzük ve diğer formaliteler hazırlanarak 1940 temmuzunda kuruluş başvurusu yapıldı. Böylece Sarıyer Gençlik Kulübü’nün kuruluşu 1940 olarak tescillenmiş oldu. Bu aşamada İstanbul Spor Kulübü’nün de kurucusu olan Kemal Halim Gürgen Bey Sarıyer Gençlik Kulübü’ne çok büyük maddi ve manevi destek vermiştir.
Sarıyer Gençlik Kulübü’nün Kurucuları
Bu isimlere ne kulübün arşivindeki tescil dosyasında ne Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü kayıtlarında ve ne de İstanbul Emniyet Müdürlüğü dernekler bürosundaki kulüp dosyasında bulmak mümkün değildir. Peki öyleyse Sarıyer Gençlik Kulübü’nün kurucuları yok muydu? Elbette ki vardı! Sonraki dönemlerde hayatta olan kurucu üyelerden alınan bilgiler, Sarıyer Gençlik Kulübü’nü kuranların kendi isimlerini açıkça belirtmeyerek kulübün kuruluşunu tüm Sarıyerlilere mâl etmek gibi örnek bir davranış gösterdikleri yönündedir. Kurucuların saptanması uzun yıllar sonra 1630 sayılı dernekler yasasının değişmesi neticesinde spor kulüplerinin dernek statüsüne alınmasıyla kurucu üyelerin dernek tüzüğünde belirtilmesi zorunlu hale getirildi böyle olunca, 04.02.1979 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısında hayatta olan kurucuların yaptıkları tespitle bu isimler Haydar Doğ (Tüccar), Yusuf Yarar(Kabzımal), Kâzım Esen(Öğretmen), Fikri Alipaşaoğlu (Benson-Emekli), Raşit Pamir (Ptt Müdürü), Salih Dikmen (Memur), Fahrettin Özbay (Memur), Kemal Yarar (Mühendis), İbrahim Bilgin (Tütüncü), Selahattin Yarar (Kabzımal), Cahit Durmaz (Berber), Fikret Canlı(Avukat), Mufit Güven (Memur) ve Muzaffer Erbaş (Kunduracı) olarak belirlendi ve tüzükte yer aldı. Kurucular incelendiğinde çoğunluğunun Sarıyer Gençler Cemiyeti ve Mahfilinde yönetici veya sporcu olarak görev alan isimler oldukları görülmektedir. İsimleri ölümsüzleşmiş olan bu 14 kişiden bugün sadece Av. Fikret Canlı hayattadır.
Sarıyer Gençlik Kulübü’nün Renkleri
Sarıyer Gençlik Kulübü gayri federe olarak faaliyet gösterdiğinde forma renkleri: fes rengi ( bordo ) forma, sol göğüs üzerinde kavun içi (portakal rengi) yıldız ve beyaz şorttur. Ağırlıklı forma rengi – fes rengi – kavuniçidir. Bu renkler Sarıyer Gençler Cemiyetinin renkleridir. Bilahare kurulan Sarıyer Gençler Mahfili de bu renkleri kullanmıştır. Sarıyer Gençler Mahfili’nin faaliyetlerinin sona ermesi üzerine kurulan Sarıyer Gençlik Kulübü de aynı renkleri benimsemiştir. Sarıyer Gençlik Kulübü federe olmak için yaptığı başvuruda renklerini fes rengi – kavun içi olarak belirtir. Fakat Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü Sarıyer Gençlik Kulübü nün tescilini yapmış olmasına rağmen, renklerini lacivert beyaz olarak tescil etmiştir.Yani, kullanılmakta olan lacivert beyaz renkler Sarıyer Gençlik Kulübü ne B.T. Genel Müdürlüğünce verilmiştir. Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğünün tescil ederek emri vaki olarak bildirdiği lacivert beyaz renkleri, Sarıyer Camiası benimsemekte gecikmedi Lacivert “asaletin”, beyaz da ”temizliğin” simgesi olarak kabul edildi. Lacivert beyaz renklerin kullanılması ve giyilecek kıyafetin tescili İstanbul Valiliği’nin 6 Aralık 1945 tarih ve 946 – 11 sayılı izinleriyle olmuştur. Bilahare kıyafet ve renklerin kullanılması izni Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğünce 11 Nisan 1946 tarihinde onanmıştır.
Amblem
Sarıyer Gençlik Kulübünün amblemi (Ferik Alamet – i) gibi kuruluşla birlikte tespit edildi. Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü tescil işlemlerini yaptıktan sonra, giyilecek kıyafetlerinde tescil ettirilmesi gerektiğini bildirdi. Hazırlanan amblem ve giyilecek kıyafet şekli kullanılacak renklerle birlikte resimleştirilerek Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğüne gönderildi. Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü 6 Aralık 1945 tarih ve 946- 11 numara ile bu renk kıyafet ve amblem şeklini tescil etti.
Lacivert beyaz renkler ambleminde renklerini oluşturuyordu.Amblemi çapraz şerit halinde beyaz renklidir beyaz renkler üzerinde eşit ağırlıklarla Sarıyer Gençlik Kulübü’nün baş harfleri olan “ S.G.K” harfleri yer almaktadır. Bu amblem (sembol ) uzun yıllar yaka rozeti olarak kullanıldı. Yaka rozetlerinde lacivert üzerinde beyaz olarak kuruluş tarihi olan 1940 konuldu değişmeyen lacivert beyaz renklere karşın yaka rozetleri zaman zaman değişikliğe uğradı.
Sarıyer Gençlik Kulübünün amblemi 1981 / 82 sezonu içinde genel kurul kararı gerek görülmeden yönetim kurulunun B.T. Genel Müdürlüğüne yaptığı başvurunun kabulü ile değiştirildi. Bu değişiklikle kulübün kuruluştaki amblemi tarihe mal oldu. Yeni amblemde Sarıyer Gençlik Kulübünü elips şeklinde ki beyaz üzerine “S” şeklini yaratan iki balık sembolize etmektedir. Elipsin etrafında Sarıyer Gençlik Kulübü – 1940 yazıları okunmaktadır.
Lig Mücadeleleri
Süper Lig: 1982-1994, 1996-1997
1. Lig: (2. Kademe) 1963-1969, 1971-1982, 1994-1996, 1997-2001, 2004-2005
2. Lig: (3. Kademe) (3. Lig ve 2. Lig B Kategorisini kapsar): 1969-1971, 2001-2004, 2005-
3. Lig: –
Balkan Kupası
İhsan Yalçın’ın başkanlığı döneminde 1991-92 sezonunda mücadele ettiği Balkan Kupası’nda Romanya’da 0-0 biten karşılaşmadan sonra İstanbul İnönü Stadı’nda oynanan 2. maçta Romanya’nın Oţelül Galaţi takımını 1-0 skorla yenerek bu kupayı kazanan 2. Türk takımı olmayı başarmıştır.
Bu kupayı ayrıca 1966-67 sezonunda Yunanistan’ın AEK Atina takımını yenen Fenerbahçe SK ve 1993-94 sezonunda Yunanistan’ın PAS Giannina takımını yenen Samsunspor takımları da kazanmıştır.
Başkanlar
- Reşat Pamir (6 dönem)
- Fahrettin Özbay (1 dönem)
- Fikri Benson (Alipaşaoğlu) (1 dönem)
- Kemal Yarar (2 dönem)
- Haydar Doğ (1 dönem)
- Emin Göraç (1 dönem)
- Selahattin Yarar (2 dönem)
- Nazım Özbay (2 dönem)
- M. Ali Erkan (1 dönem)
- Numan Uzun (1 dönem)
- Fikret Canlı (1 dönem)
- İsmail Kızıltuğ (1 dönem)
- Mehmet Turla (1 dönem)
- Nejat Erimtan (1 dönem)
- Tacettin Tekgül (4 dönem)
- Halim Tezcan (1 dönem)
- Necdet Erdem (1 dönem)
- Uğurcan Elmas (3 dönem)
- Erdal Aksoy (10 dönem)
- Galip Bingöl (1 dönem)
- İhsan Yalçın (5 dönem)
- İsmet Acar (1 dönem)
- Yetkin Gürsel (2 dönem)
- Mustafa Yetmişbir (1 dönem)
- Yusuf Tülün (2 dönem)
- M. Sedat Özsoy (3 dönem)
- Adnan Albayrak (1 dönem)
- Salih Acarel (1 dönem)
- Haşmet Mürşit (3 dönem)
- Mehmet Tahir Sarıoğlu (1 dönem)
- İbrahim Balcı(2 dönem)
- Mustafa Hepanıl (1 dönem)
- İbrahim Bozan (1 dönem)
- Mehmet Akdağ (1 dönem)
- Hayati Kaptanoğlu (2011)
- Saffet AKKOYUN ( 2.Dönem )
- Selçuk Kavaloğlu
- Ali Genç
- Cemal Kabil
- Ercan Çamırcı